SURIYA CƏMIYYƏTINDƏ BASELIN MÖVQEYI.

Basel çox böyük nüfuza malik idi. İstər Hafiz Əsəd,istərsə də iqtidar olan Bəəs partiyası Baseli atasından sonra prezident postuna layiqli namizəd görürdü.Bunun sübutu idi ki,1991-ci il prezident seçkilərində Hafiz Əsədlə yanaşı Baselin də şəkilləri təbliğat kompaniyası olaraq divarlara vurulmuşdu.Bu seçkidən sonra xalq arasında Hafiz Əsəd “Əbu Basel”(Baselin atası) adlandırılırdı.Xalq arasında “Qızıl cəngavər” ləqəbi qazanmış bu gəncə Suriyanın gələcəyi kimi baxılırdı.Hər kəslə ünsiyyət yaratmağı bacaran Basel ərəb və Avropa liderləri ilə çox sıx əlaqə saxlayırdı.İordaniya kralı Hüseyinin övladları ilə yaxın dost idi.Bütün Livan və Səudiyyə Ərəbistanının öndə gedən,nüfuzlu partiyalarının liderləri ilə daimi təmasda idi.

Əslində xalq arasında yaradılmış “Qızıl cəngavər” imici bir az şişirdilmişdi.Onu tanıyanlar arasında Baselin qəddarlığından da yetərincə danışılırdı.Belə ki,ailənin ən böyük və yeganə qız övladı olan Buşra Əsədin əczacılıqda oxuyan zaman tanış olduğu özündən 10 yaş böyük beş uşaq atası Asəf Şevkətlə münasibətinə qarşı olan Baselin oların gizli görüşlərindən xəbər tutduğu zaman bacısını ölümcül şəkildə döydüyü deyilir.Onları bu münasibətdən çəkindirmək üçün Asəf Şevkəti müxtəlif bəhanələrlə düz üç dəfə həbs etdirən Baselin bu missiyası onun ölümü ilə yarımçıq qaldı. Basel korrupsiya əleyhinə də amansızcasına mübarizə aparırdı. Livanla sərhəddə qaçaqmalçılarla mübarizə aparan qüvvələr də Baselin əsgərləri olub.

QIZIL CƏNGAVƏRIN ÖLÜMÜ. 

21 yanvar 1994-cü il səhər saatlarında Basel Əsəd öz “Mersedes”markalı avtomabili ilə Dəməşq-Almaniya reysinə tələsirdi. Sürət həddi 130 olan avtomabil yolun təmirə dayandırılmış hissəsində idarəetmədən çıxaraq dəfələrlə aşdı.Basel aldığı xəsarətlərdən yerindəcə keçindi.Yan oturacaqda oturmuş və sonradan Bəşər Əsədin ən yaxın dostuna çevriləcək Rami Müxalif ağır xəsarətlərlə xəstəxanaya çatdırılsa da, arxada əyləşmiş sürücü bu qəzadan xəsarətsiz ötüşdü.

Qəfil baş vermiş hadisə Suriyanı şoka saldı. Bütün məktəb və dövlət müəsisələrinin fəaliyyəti matəmlə əlaqədar olaraq 3 gün dayandırıldı. Dükan və otellər alkaqol istifadəsinə və satışına qadağa qoydu.Basel Əsəd Suriya gənclərinin Qəhrəmanlıq simvolu elan edildi.Onun cənazəsi atasının doğulduğu Lataka şəhərinin yaxınlığında yerləşənKardaha məzarlığında böyük məqbərədə dəfn olundu.Nəzərinizə çatdıraq ki,10 iyun 2000-ci ildə vəfat edən Hafiz Əsədin də cənazəsi sevimli övladının yanında dəfn olunub. Basel Əsədin gözlənilməz ölümü Hafiz Əsədin planlarını alt-üst etdi. Öz yerinə təcili olaraq oğlan övladlarından birini hazırlamaq məcburiyyətində qalan prezident seçim etməli idi: Məcid Əsəd Ruhi xəstə olduğundan onun prezident olması mümkün deyildi.Sonbeşik olan Mahir Əsəd isə çılğın xarakterə malik olduğu üçün Hafiz Əsədi qane etmirdi.Yerdə bir real namizəd qalırdı-Londonda təhsil alan Bəşər Əsəd.Hafiz Əsədin ölümündən sonra prezident kürsüsünə o,əyləşdi.

İDDİALAR VƏ ŞÜBHƏLƏR. 

Bir çoxları Baselin ölümünü qəza ilə əlaqələndirsələr də bəziləri onun sui qəsd nəticəsində qətlə yetirildiyi versiyasının da qaçınılmaz olduğunu iddia etməkdə idi.Bir neçə versiya şübhə doğururdu.Birinci,ən maraqlı iddia Basel qüvvələrinin mübarizə apardığı korrupsionerlərlə əlaqələndirilirdi.Hafiz Əsədin mühacirətdə yaşayan qardaşı Rifat Əsədin qisas məqsədi ilə bu işə əl atması da nəzərdən keçirilirdi. Bəziləri isə indiki Suriya prezidenti Bəşər Əsədin bu işi planlı gördüyünü deyirdi.Bütün samballı iddialara baxmayaraq heç bir versiya sübut edilə bilmədi Bu ölüm illər ötsə də öz sirrini saxlamaqdadır.

Pərvin Abışova